-Noiz hasi zineten karrozak egiten?
Oso gazteak ginela hasi ginen, 1979an hain zuzenere. Garai hartan karrozen kontua ez zegoen orain bezain indartsu etagu ere parte hartzera animatu ginen. Urte hartan bost karrozabesterik ez ziren atera: Kalainka, Txintxarri, Bide Berrian etaIrrintzi koadrilatakoak; geureaz gain, noski. Guztira hamalau urtetanjarraian atera ginen, baina urtero ez genuen karroza egin. Bi urtetandesfilea antolatu genuen.
-Zein gai jorratzen zenituzten zuen karrozetan?
Lehenengo urtean atera genuenak “KarrozenOmenaldia” zuen izena eta bertan ordurarte gogokoen genituenkarrozen elementuak bildu genituen. Hala ere, garai hartako karrozak,orokorrean, oso errebindikatzaileak ziren eta geureak ere halakoakizan ziren ondorengo urteetan. Azken finean karrozak beti izan diraeuskal gizarteak bizi duen egoeraren islada. Garai hartan,trantsizioan, gaiak jorratzeko askatasun zertxobait handiagoa zenez,errebindikazio oso garbia egiten zen. 1977an gertatutakoa ahantzezinazaigu: ibilaldia bukatu eta Bide Berrian koadrilaren karrozanaurpegia estalita zihoan Nikolas Azurmendi bere lekutik jaitsi,Askatasuna karrozako kaiola hautsi eta askatasunaren seinale bezalaEuskal Herriko mapa altxatu zuen. Ordutik hona karrozen gaietanaldaketak eman direla uste dugu, egungo gazteek aurkezten dituztenkarroza asko internazionalistak dira.
-Nola egiten zenituzten karrozak?
Hasteko, afari bat egiten genuen. Hara bakoitzakpentsatutako ideia eta proiektua eramaten zuen. Bakoitzak bereaaurkeztu ondoren, denon artean egokiena uste genuena aukeratzengenuen. Ondoren lanean hastea besterik ez zegoen. Orain bezala,koadrilan arotz edo igeltseroak izatea abantaila handia zen. Azkenurteotan eman den aldaketa nagusia material berrien agerpena izan da,bestelakoan, gauzak antzera egiten dira.
-Ba al duzue bereziki gogoratzen duzuen karrozarenbat?
Egia esan, zaila da norberak eginiko karroza bathautatzea, denek ere lan handia ematen baitute. Bat aukeratzekotan“Amaiur” izenekoa hautatuko genuke. Izan ere, lan handia emanzigun karroza izan zen: gaia asko ikertu genuen eta karroza beraegitea ere oso neketsua izan zen. Hala ere, merezi izan zuen:lehendabizikoz saria irabazi genuen. Karroza honetan Amaiurrekogazteluan gertatutako borroka historikoa aurkeztu genuen. Hemennafarrek euren azken gotorlekua eta beraz, independentzia galdu zuenGaztelaren aurrean.
-Zein ekintza burutzen zenituzten karrozez gain?
Beste koadrila batzuekin batera jaietako komisioanegoten ginen eta ostiraletik hasi eta astelehena arte jaiak antolatueta beraietan parte hartzeaz arduratzen ginen. Ondo pasatzen genuen,baina lana ere handia zen eta astelehen arratsaldea iristea askoeskertzen genuen. Koadrilen arteko jokoen ondoren antolatzaile lanezahaztu eta askatasun osoz ibili gintezkeen.
-Orduko jaiak oraingoen ezberdinak al ziren?
Ez, uste dugu jaiak ez direla ia aldatu gukarrozak egiten hasi ginenetik hona. Beti bezala ostiraletikastelehenera ospatzen dira eta egun bakoitzak orduan zuen izaeraberbera mantentzen du. Beti ere oso jai partizipatiboak izan dira etahor dago beraien arrakastaren arrazoia. Behera egin duen gauzabakarra koadrilen eguneko jokoak izan dira. Lehen arrakasta handiazuten eta koadrila guztiak bertan parte hartzeko desiratzen geunden.Orain, berriz, nahiz eta bazkarira askoz ere jende gehiago joatenden, koadrilen arteko jokoak desagertu dira.
-Ez al duzue pentsatu berriro ere karroza egitea?
Egia esan, utzi genuenean ez zen behin-betikoizan. Berriro ere noizbait karroza ateratzeko esperantzan utzigenuen. Oraindik ere, koadrilako batek urtero galdetzen du ea aterabehar dugun. Ez genuke gure asmoarengatik koadrila gazteago bataukerarik gabe utzi nahi, baina aukerarik badugu urteren bateanberriro lanean jartzea espero dugu.
-Hainbeste urtetan karrozak egiten ibili ondoren,gertakizun bereziren bat gogoratuko duzue…
Egia esan, urtero gertatzen zen gogoratzeko modukozerbait, istripuren bat edo gertaera xelebreren bat zela. Duela urtebatzuk koadrila bati kola lapurtzen ari zitzaizkion, baina ez zutenlortzen lapurra harrapatzea. Hau dela eta, zeharo nazkaturik, poteantxiza egin eta kolarekin nahastu zuten. Hurrengo egunerako kolarikgabe zeuden berriro ere. Azkenean karroza bat usai berezi samarrazuela atera zen igandean.
-Zer azpimarratuko zenukete urte guzti hauetan?
Batez ere koadrilen artean egoten den giro paregabea.Euskal Jaia eta karrozak oso gauza garrantzitsua dira etagazteak animatu nahi ditugu karrozak egitera. Lan gogorra da, bainalagunartean denez gustura egiten da eta lagun berriak egiteko erebalio du.