Urtarrilaren 31n, hamar urte bete ziren Ainhoa Barbarin, Xabier Zabalo eta Ismael Berasategi Urretxuko eta Zumarragako preso politikoak atxilotu eta kartzelaratu zituztela. Urteurren hori zela eta, presoen senideak eta lagunak zerbait berezia egiteko beharra sentitu zuten. Hortik sortu zen presoek kartzela barruan egiten dituzten eskulanak herritarrei erakusteko ideia. Aipatutako presoen lanez gainera, Joseba Segurola eta Gonzalo Rodriguez presoen eskulanak ere izango dira ikusgai. Inocente Soria Tente preso ohiaren margoak ere erakutsiko dituzte, gainera.
Erakusketa gaur inauguratuko da, 19:00etan, Urretxuko Juan de Lizarazun. Lanak, hilaren 26ra arte egongo dira ikusgai. Azkeneko egunean bi eskulanen zozketa ere egingo da. Zozketan parte hartzeko izena eta abizena paper batean idatzi eta guztion eskura egongo den kutxa batean sartzea nahikoa izango da. Presoek egiten dutena ikusgai jartzeaz gainera, kartzelan egunerokoa nolakoa den ezagutzera emateko baliatu nahi dute erakusketa hau presoen senideek eta lagunek. Izan ere, «kartzelan dena konplexuagoa da», azaldu dute, «eskulanak eta materialak lortzea oso bide neketsua da askotan eta oztopo asko jartzen dituzte kartzela gehienetan».
Espainiar eta frantziar estatuetan sakabanatuta dauden euskal presoek, eguneko ordu gehienak zelda barruan ematen dituzte. Horregatik, garrantzitsua da senide eta lagunen iritziz egiteko zerbait izatea. «Euskal presoen ia gehiengoak ikasi egiten du kartzela barruan» azaldu dute, «ahal dutenetan tailer ezberdinetan ere ematen dute izena». Urretxuko eta Zumarragako euskal presoen artean adibidez, Ainhoa Barbarinek haria, larrua eta feltroa lantzen ditu Valentziako espetxean. Tarteka margotu ere egiten du. Xabier Zabalok baldosa gainean margotzen du eta dietetika eta nutrizioa ikasten ari da Puerto de Santa Marian. Joseba Segurolari, momentuz larrua lantzen uzten diote Murtzian eta batxilergoa ere amaitu du, «nota oso onekin». Gonzalo Rodriguezek eskulanak egiteko arazo handiak ditu Herrera de la Manchan, baina fruta hezurrekin koilareak eta pultserak egiten ditu. Informatika ikasketak ere egiten ari da. Ismael Berasategi, Frantzian dago, Moulins-en. Egur taila eta pintura lantzen ditu eta txinera ikasten ari da.
Inocente Soriak, Tentek ere ondo ezagutzen du Frantziako kartzela sistema. «Ni bertan hasi nintzen margotzen», azaldu du, «kartzelan denbora ahalik eta azkarren pasatzea besterik ez duzu nahi, eta niri koadroak margotzeak asko lagundu zidan». Guztiak dira, baliabide gutxirekin eta irudimena erabilita gauza asko egin daitezkeenaren adibide. Presoak oso gustura daude erakusketarekin, eta ilusio berezia sortu die euren lanak herrian erakusteak. Senideek eta lagunek aitortu dutenez, «nolabait esateko, herritik gertuago sentitzeko» modu bat da beraientzat.
