Azterketa Farapi kooperatibak egin du, herriko errolda erabilita. 2018. urtean 577 adineko pertsona ziren bakarrik bizi zirenak. Hauetatik guztietatik, %87,7 herrigunean bizi ziren
Farapi kooperatibak zahartzaroari eta bakardadeari buruzko azterketa egin du Urretxun, errolda oinarri bezala hartuta eta genero ikuspegia txertatuta.
Azterketaren izenburua Zahartzaroa eta bakardade egoerak Urretxun da eta Farapikoek udalak eskatuta egin dute. «Euskal Herriko biztanleria zahartzen ari da eta horren inguruko kezka geroz eta handiagoa da. Bakarrik bizi diren adineko pertsonek kezka berezia sortzen dute, gizartearen aldaketaren ondorioz, geroz eta jende gehiago denbora gehiago bizi baita bakarrik. Horrekin lotuta, zaharren egoitzen eredua garestia da eta, gainera, adinekoek nahiago dute beraien etxean bizi», aipatu du Farapiko June Aretxaldek.
Hortik abiatuta, Farapikoek bakardadearen argazkia egin dute. «Udalak errolda erabiltzea nahi zuen eta hala egin dugu. Hala, bakarrik bizi direnen adina ezagutu ahal izan dugu eta baita non bizi diren ere».
Bakardadea kopurutan
Azterketaren arabera, 2018. urtean 577 adineko pertsona ziren bakarrik bizi zirenak: populazio osoaren %8,5a eta 65 urtetik gorako biztanleen %37a. Bakarrik bizi direnen erdiak baino gehiagok 80 urtetik behera ditu. 80 urtetik gorakoen ia %50 bakarrik bizi da. 80 eta 89 urte bitarteko 190 pertsona bakarrik bizi dira eta 90 urtetik gorakoen artean 77 dira.
Generoari dagokionez, bakarrik bizi direnen bi herenak baino gehiago emakumeak dira. Adinak gora egin ahala, portzentaia horrek gora egiten du. Bizitokiari dagokionez, %87,7 herrigunean bizi dira. %12,3 bakarrik bizi dira Aparizio, Basagasti, Lilibaso, Sorgintzulo, Elizalde, Gurutze, Mundo Mejor, Santa Barbara eta landa eremuan.
Bakardadearen arrazoiei dagokienez, garrantzitsuenetako bat alarguntzea da. «Emakumeek bizi itxaropen handiagoa dutenez, alargunen artean gehienak emakumeak dira. Hala, bakardadeak emakume aurpegia duela esaten da. Dena den, Gipuzkoa barnealdean inoiz ezkondu ez den gizonezkoen kopurua ere azpimarragarria da. Beraien gurasoak hiltzen direnean, bakardade egoeran sartzen dira eta etxeko lanetan eta autozaintzan laguntza behar dute. Gainera, askok sozializatzeko arazoak izaten dituzte».
Bestalde, bakarrik bizi diren emakume askoren egoera ekonomikoa kaxkarra dela gogoratu du. Bakarrik bizi diren askok laguntza behar dute, beraz: lagun berriak egiteko, etxeko lanak egiteko, beraien burua zaintzeko edo hilabete amaierara iristeko. Aretxaldek beraiei laguntzea gizarte guztiaren erronka dela gogoratu du. «Bakardadeari aurre egiteko politikak hasi berriak dira. Proba ezberdinak egiten ari dira eta Bartzelonako Radar proiektua oso interesgarria da, adibidez: auzoko bizilagunak eta merkatariak adinekoen egoeraz arduratzen dira. Arazo honi aurre egiteko, esku hartzea komunitarioa izan behar da».