“Ez zen abeslari handia izan, ez eta poeta sakona ere. Hala ere, herriaren sentipenen itzultzaile izugarria da. Badago zerbait, ez dakit zehazki zer den, Iparragirre erakargarri eta betirako egiten duena. Hori beti egin zaigu oso deigarria”.
Hitzok ez dira gureak, gure egiten ditugun arren. Elkarrizketa batean bota zituen Natxo de Felipe handiak, izugarri miresten dugun beste musikari bat, portzierto, Xabier Euzkitze, Ken Zazpiko tipo jator hori, Mikel Urdangarin eta Amaia Zubiriarekin batera. Hainbeste lan egin dute euskal kulturaren alde! Tira, kontua da aurten 130 urte bete direla Urretxuko bardoa hil zela, eta herriak merezi bezala omenduko duela.
Zumarratarrak gara, baina gertu sentitzen dugu Josemaria, gertu Josemariaren bizarra, gertu haren gitarra eta batez ere gertu haren zaletasun extra-musikalak. Ezjakin batzuek diote urretxuarrek herritik bota zutela Iparragirre eta bere kantuak ezagunak egin zirenean adoptatu zutela berriz. Beste batzuek esan ziguten museo bat egingo ziotela eta haren lekua fritanga usaineko sastraka zikin batzuek betetzen dute. Espero dugu urteurrenak sakrilegio horiek guztiak ezabatzea eta Bixarrasen figura gorenera eramatea.
130 urte ez dira gutxi eta Urretxuk oraindik ez du eman nazio mailan horren famatu egin den pertsonaiarik. Pilotaz baino ziklismoaz gehiago dakien arrantzaleaz hitz egin genezake, baina jarri dioten estatua bakarra Eitzako errotondan zegoen (indar errepresiboek kendu arte). Bere sorterrian, oraindik ezer ez. Beldur gara Urretxuko agintariak Azpeittire begira ez ote dauden, seme prodigoa etxera itzuli eta kanonizazio prozesua abiatzeko. Berandu baino lehen egitea espero dugu! Enfin, ke gora el Iparragirre ese y gora los de Urretxu.
PD: Animo Iño! (Leioako patxanga urteetan bidaide izan zintugunok Izazpin gora ikusi nahi zaitugu berriz, baita poteatzen ere!).