Iñigo Jacak (Zumarraga, 1948) Osakidetzari eta Zumarragako ospitaleko eraikin berriari buruz hitz egin du.
Iñigo Jaca medikuak ibilbide oparoa osatu du. Donostia ospitalean, Gurutzetan eta Onkologikoan zuzendari lanetan aritu zen. Egun, Urretxun bizi da.
Zumarragako ospitalean eraikin berri bat egin behar dute. Zer itxura hartzen diozu?
Zumarragako ospitalearen handitzea oso albiste ona da. Kirurgietarako eraikin berri bat egiteak asko pozten nau. Eraikin ikusgarria egin nahi dute, baina ospitaleen kalitatea langile kopuruaren, teknologiaren, botiken eta espezialitate kopuruaren arabera neurtzen da. Zer eraikin egin nahi duten ikusi dudanean asaldatu egin naiz, Onkologikoan antzeko zerbait egin zutelako. Eraikin ikusgarrien mantenua oso garestia da. Ospitaleak funtzionalak izan behar dira. Onkologikoa apaindura handikoa egin zen. Garai berean, Ingalaterran, Alemanian eta Belgikan apaindura gutxiko ospitaleak egin zituzten.
Horrek Onkologikoari kalte egin al dio?
Onkologikoan bigarrenak izan ginen burmuineko tumoreak erradioterapiarekin akabatzen. Inbertsio handia egin zen horretarako. Euskadi osorako zen. Baina teknologia berritzeko garaia heldu zenean, Onkologikoak ez zuen horretarako baliabiderik. Gurutzetako ospitalea horretaz baliatu zen eta egun erradiokirurgia tratamendua Gurutzetan dago. Onkologikoan, dirua eraikineko kristala garbitzeko behar dute.
Zumarragara itzulita, ze bide hartu beharko luke ospitaleak?
Zumarragako ospitalea handitu behar badute, bere eragin gunea ere handitu egin beharko lukete. Bergarara, adibidez. Zumarragako ospitalea erakargarri egin beharko lukete, teknologiarekin eta eragin gunea handituz. Bizkaian eta Araban ospitale handiak egin zituzten eta Gipuzkoan, berriz, ospitale handi bakarra dago. Gainontzekoak txikiak dira, 100 ohe ingurukoak. Ikaslea nintzen garaian, ospitale batek eraginkorra izateko 400 ohe behar zituela esaten zen. Tolosan beste bat egin nahi dute eta txorakeria iruditzen zait. Izan ere, Tolosa Donostiatik 20 minutura dago.
Zeintzuk dira ospitale txikien arazoak?
Medikuak eta espezialistak falta dira. Medikuek eta espezialistek ez dute ospitale txikietan lan egin nahi, teknologia aurreratuena eta kirurgia garrantzitsuenak ospitale handietan daudelako. Irungo ospitalean ez dago urologorik.
Mediku gabezia dago. Zergatik?
Ez delako behar bezala planifikatu. Gizartea zahartu egin da eta beharrak aldatu egin dira. Bagenekien hori gertatuko zela eta bagenekien unibertsitatetik ateratzen ari zen mediku kopurua ez zela nahikoa izango beharrei erantzuna emateko. Bestalde, sindikatuekin sinatutako akordioa ere arazoak ematen ari da: medikuek lan eguna murriztu dezakete haurrak eta adinekoak zaintzeko eta zaintzara bideratutako orduak metatu egin daitezke. Ostegunetan eta ostiraletan zenbait kontsulta hutsik egoten dira ordezkorik ez dagoelako. Zaintza behar duenak egunero behar du, ez ostegunetan eta ostiraletan bakarrik…
Zer egin dezakegu herritarrok?
Pazienteen elkarte bat sortzearen alde borrokatu naiz beti. Plataformek defentsa orokorra eta politikoa egiten dute, baina beste herrialde batzuetan pazienteari arreta eskaintzen zaio, entzun egiten zaio, eta baita defentsa juridikoa eskaini ere.
