Zenbat aldiz entzun beharko duzun politt horrek elurrarekin etorri zinela! Emakume langilearen egunean.
Ospatu beharko ez denean ere, egun hori iritsiko bada, berezia izango da martxoaren zortzia zuretzat eta zure ingurukoontzat. Elurretan etorri zinen eta maindire zuri artean zaude orain, epelean. Begiratzen dizut. Ezin dizut begirik kendu. Hainbeste minutu eskaini dizkizu nire imajinazioak… Irudikatzen zintugun bezalakoa zara. Hain zu!
Begiratzen dizut; eta zuk ere begiratzen diozula iruditzen zaio gizajo honi. Amaren begi handiak ikusi nizkizun. Bai, ilun-ilunak eta handi-handiak. Zure-zureak. Eta berriz maitemindu nintzen. Ikusiko baninduzu, haizerik ere pasatzen uzten ez duen beirazko leiho honen bestaldean… Zure loa zaintzen, ama errendituta ametsetan utzita.
Ene, negarrari eman behar ote diozu? Bai, politta, bai, egin lasai eta gogor. Hitzek baino gehiago lortzen dute malkoek. Haiei esker aterako zaituzte kaiola horretatik erizainek, nazkatzen badituzu. Nik, aldiz, entzun nahi zintuzket: zure negar-zotinak barru-barruraino sartzea. Ezin dudanez, begiratu egiten dizut, begiratzen dizut zerk aztoratzen zaituen jakin nahian. Asmatuko ote dut zure negarra ulertzen?
Entzun egin behar horretarako! Ez jakin; beharbada, bihar bertan, isildu ezin zaitzakegunean, ondo damutuko naiz hitz horiek esanaz. Bihar biharkoak. Atzoko zor luze bat kitatu nahian nabil orain. Amaren sabeleko ostikoez haratago sentitu nahi zaitut. Bada garaia! Nola zimurtzen duzun kopeta, nola tolesten sudurtxoa eta estutzen ezpainak… Eta nik, oraindik, imajinatu egin behar zure ahotsa.
Amaren gorputza lehen, beiratea orain: beti zerbait gu bion artean. Ez ezazu pentsa, jeloskor egon naiz bederatzi hilabetez. Bai, orain aitortzen dizut; zuri bakarrik. Amatxori ez diot txintik ere aipatu. Zu handitzen zarenean ere ez dugu horretaz hitz egingo. Bederatzi hilabete diferituan. Ez da gutxi. Nahikoa arrazoi bekaizti izateko.
Eta amazuloa bazara, eta amak zuretzako izango baditu, gaurtik aurrera, laztan, begirada eta muxu guztiak… Hau, akaso, ez nuke sentitu behar… Kostako zait gerora ere berriz aitortzea! Baztertua sentitzearen beldurra areagotu didazu, txiki. Begi handiagoak, sudur itzela, belarri ikaragarriak… Dena nahi nuke. “Zeinen begi handiak dituzun!”, “Zeinen belarri handiak zureak!” Zu gehiago sentitzeko, Txanogorritxo! Baina otsoa izan gabe. Izua zilegi ote da? Basoak, otsoak, amaiera politik ez duten ipuinak…
Ezinegona duzu politt horrek? Besoak luzatu dituzu, sehaska konkistatu nahi duzu ala? Ez da nagiak ateratzeko, ordea. Hankak ostikoka, kopeta zimurra, sudurra tolestuta, begiak estu-estu itxita eta ahoa zabal-zabalik. Lehertu da zerbait zure barruan. Zeinen zu izan zaitezkeen esentzian! Zeinen erraza den zuretzat!
Nik ere egingo nuke. Motibo askorengatik: poza, erantzukizuna, maitasuna, beldurra. Zure txikitasunean zenbat sentiarazten didazun. Zeinen ni! Zuri begira-begira, zuretzat hain erraza dela ikusita, neuk ere egin nahi nuke. Baina niretzat zailagoa da. Ikusten banaute… Ez naute horrela inoiz irudikatu.
Momentuz ez dago inor pasilloan. Zorte pixka batekin ez da inor inguratuko. Beiratearen beste aldean zaudeten txikitxoak soilik izango zarete lekuko: Bazen behin urteko azken elurtearekin beirate baten atzean malkotan erditu zen gizon langile bat…Egidazu keinuren bat, maitea. Nik zure negarra bezala entzun nahi nauzula sinestu behar dut. Ez baitakit ipuin hau askotan kontatuko dizudan, Txanogorritxo.
Amaia Artolazabal Amilleta
