"...Eskola fundamentuik batez,
eta iskeria re ba sukalden aittuta ikixi det..."

Atal honetan Urretxuko eta Zumarragako hizkeran bokalek eta kontsonanteek dituzten bilakaera fonetikoak dira aztergai. Honela bada, eta beti ere ahozko hizkeran oinarriturik, esandakoa nola esaten den aztertuko da ondoren, hau da, bokalak eta kontsonanteak nola esaten ditugun aztertuko dugu.

• Aldaerak: l eta ll dira albokariak. Honako honetan l-ri buruz hitz egingo dugu, ll sabaikariaren sailean aztertu baitugu.

  Ondoren adierazitako bilakaerek, zenbait aldaera sortzen dituzte:

  - l > n bilakaera:

  Adibide gutxi batzuetan gertatzen den bilakaera da, eta ondorengo aldaerak sortzen ditu:

  larru —> narru
  giltzurrun —> guntzurrun

  - l > d bilakaera:

  elurra —> edurra
  ebaki belarra —> ebagi bedarra